Γραπτη Διαμεσολαβηση στις Εθνικες Εξετασεις Πιστοποιησης Γλωσσομαθειας: Διερευνηση γλωσσικων υβριδικων σχηματισμων λογω της κανονιστικης επενεργειας του αρχικου κειμενου (2009)
Μαρία Σταθοπούλου
Τμήμα Αγγλικής Γλώσσας και Φιλολογίας
Φιλοσοφική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη
Η έννοια της διαμεσολάβησης είναι κομβική για την παρούσα μελέτη. Τααποτελέσματα της έρευνας που πραγματοποιήθηκε προκύπτουν από την ανάλυση γραπτών υποψηφίων επιπέδου Β2 στις εξετάσεις του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ) και πιο συγκεκριμένα των κειμένων που γράφτηκαν με αφορμή δοκιμασίες διαμεσολάβησης, δηλαδή δοκιμασίες που απαιτούν τη μεταφορά πληροφοριών από την ελληνική στην αγγλική γλώσσα, με τρόπο που συνάδει κάθε φορά με το συγκειμενικό πλαίσιο το οποίο ορίζεται από τη δοκιμασία. Αφετηρία της έρευνας ήταν η παραδοχή της άποψης της Δενδρινού (2007c) πως το κείμενο ερέθισμα στην ελληνική παίζει κανονιστικό ρόλο για το παραγόμενο κείμενο και σκοπός της μελέτης είναι να διερευνήσει το βαθμό και τον τρόπο με τον οποίο το κείμενο ερέθισμα ρυθμίζει το παραγόμενο κείμενο, με αποτέλεσμα να παράγονται υβριδικοί γλωσσικοί σχηματισμοί. Η έννοια της υβριδικότητας, λοιπόν, η οποία εισάγεται από τη Δενδρινού (2007c) για να περιγράψει τις γλωσσικές συμμείξεις ως αποτέλεσμα διαμεσολαβητικής δράσης, είναι επίσης πολύ σημαντική για την παρούσα μελέτη, η οποία εστιάζει στις γλωσσικές υβριδικοποιήσεις (συμμείξεις) στα γραπτά που παρήγαγαν υποψήφιοι με βάση τη δοκιμασία της διαμεσολάβησης.
Τα γραπτά που αναλύθηκαν ήταν διακόσια σαράντα (240) και αντλήθηκαν από την ηλεκτρονική τράπεζα δεδομένων του Κέντρου Έρευνας για την Αγγλική Γλώσσα του Πανεπιστημίου Αθηνών. H ερευνητική διαδικασία διενεργήθηκε σε τρεις φάσεις. Κατά την πρώτη φάση καταγράφηκαν και κατηγοριοποιήθηκαν οι λεξικογραμματικές επιλογές των υποψηφίων που εμφάνισαν σημάδια «ρύθμισης» και αποτελούσαν γλωσσικές υβριδικοποιήσεις. Κατά τη δεύτερη φάση της έρευνας εξετάστηκαν ξεχωριστά τα γραπτά υποψηφίων με υψηλή επίδοση στην αγγλική και συγκρίθηκαν με εκείνα που έλαβαν μέτρια βαθμολογία, με σκοπό να ανιχνευθεί εάν το επίπεδο γλωσσομάθειας ή η ικανότητα του υποψηφίου στο γραπτό λόγο επηρεάζει το είδος και τον αριθμό των γλωσσικών «παρεκκλίσεων» που προκύπτουν από την κανονιστική επενέργεια του αρχικού κειμένου στο παραγόμενο. Τέλος, εξετάστηκαν εξήντα γραπτά (60) υποψηφίων που γράφτηκαν με αφορμή μια άλλου είδους δοκιμασία ημι-καθοδηγούμενης παραγωγής γραπτού λόγου, η οποία δεν βασίζεται σε ένα ολοκληρωμένο κείμενο και μάλιστα κείμενο γραμμένο σε άλλη γλώσσα. Η καθοδήγηση ως προς το περιεχόμενο, το σκοπό του κειμένου και τον τύπο του παρέχεται στην αγγλική. Ακολούθησε σύγκριση των γραπτών αυτών με γραπτά που ήταν αποτέλεσμα διαμεσολάβησης των ίδιων υποψηφίων στις ίδιες εξεταστικές περιόδους. Τα αποτελέσματα της ερευνητικής διαδικασίας στο σημείο αυτό επιβεβαίωσαν αυτό που είχαμε ήδη υποπτευθεί, πως δηλαδή ο αριθμός και ο τύπος των γλωσσικών υβριδικοποιήσεων δεν θα είναι ο ίδιος στις δύο περιπτώσεις. Πράγματι, ανακαλύψαμε πως υπάρχει μεγάλος αριθμός υβριδικών γλωσσικών σχηματισμών, γεγονός που επιβεβαιώνει τη γενική μας αρχική υπόθεση, ότι δηλαδή το αρχικό κείμενο αναπόφευκτα λειτουργεί κανονιστικά για το παραγόμενο κείμενο.
