Κατανόηση Γραπτού Λόγου & Γλωσσική Επίγνωση
Για να δείξει ο υποψήφιος επιπέδου Γ1 ότι κατανοεί εκτενή, σύνθετα κείμενα γραπτού λόγου και τα επιμέρους νοήματά τους, ρητά ή υπαινικτικά διατυπωμένα, τού ζητείται να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα για να επιτελέσει ορισμένες κάθε φορά από τις παρακάτω δραστηριότητες:
- Να συναγάγει το γενικό μήνυμα ενός κειμένου (τη βασική του ιδέα ή τη γενική εντύπωση που δημιουργεί) ή/και την επικοινωνιακή του αξία.
- Να συναγάγει τη γενική στάση/θέση/γνώμη του συγγραφέα απέναντι στο ζήτημα που πραγματεύεται το κείμενο.
- Να συναγάγει συμπεράσματα αναφορικά με την επικοινωνιακή περίσταση και γενικότερα με το συγκειμενικό πλαίσιο ή σχετικά με το τι μπορεί να προηγείται του κειμένου ή να το ακολουθεί.
- Να κάνει βάσιμες προβλέψεις ή υποθέσεις που συνδέονται άμεσα με το κείμενο.
- Να εντοπίσει επιμέρους πληροφορίες στο κείμενο, ρητά ή υπαινικτικά διατυπωμένες, προκειμένου να τις αξιοποιήσει για να επιτελέσει κάποια δραστηριότητα, να λύσει κάποιο πρόβλημα ή να απαντήσει σε συγκεκριμένα ερωτήματα.
- Να διακρίνει τη διαφορά μεταξύ πληροφορίας και εκτίμησης ή ερμηνείας του συντάκτη για γεγονότα.
- Να αποκαταστήσει ένα κείμενο συμπληρώνοντας πληροφορίες που έχουν απαλειφθεί, δεν είναι ευδιάκριτες, κτλ. ή να αναγνωρίσει απόψεις, στάσεις κτλ. που αποσιωπώνται.
- Να ταξινομήσει, να συσχετίσει ή να αντιπαραθέσει πληροφορίες κειμένων με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.
- Να ακολουθήσει οδηγίες κατασκευής, χρήσης ή και λειτουργίας, ώστε να ανταποκριθεί στο εκάστοτε ζητούμενο.
- Να ερμηνεύσει πληροφορίες που παρέχονται από γραφιστικά χαρακτηριστικά του κειμένου (π.χ. από το μέγεθος και τον τύπο των γραμμάτων των τίτλων, υποτίτλων), ή από υποσημειώσεις, πίνακες ποσοτικών στοιχείων, συνοδευτικές εικόνες, γραφικές αναπαραστάσεις, κ.ά.
Επίσης, για να δείξει ο υποψήφιος αυτού του επιπέδου ότι έχει αναπτύξει την απαιτούμενη για το συγκεκριμένο επίπεδο γλωσσική επίγνωση, ότι δηλαδή έχει συνείδηση του τρόπου λειτουργίας στοιχείων της γλώσσας στο συγκειμενικό τους πλαίσιο, τού ζητείται να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα για να επιτελέσει ορισμένες κάθε φορά από τις παρακάτω δραστηριότητες.
- Να αναγνωρίσει την ύπαρξη ή την απουσία γλωσσικών ή και μη γλωσσικών στοιχείων (π.χ. εικόνων ή γραφιστικών στοιχείων), με τους οποίους εκδηλώνεται η βεβαιότητα ή η αμφιβολία, η αοριστία, η πεποίθηση ή ο δισταγμός, η επιφύλαξη, κτλ. και, γενικότερα, η στάση του συντάκτη (θετική, αρνητική, ουδέτερη ή αδιάφορη).
- Να προσδιορίσει τη σημασία ή να δώσει τον ορισμό λέξεων και εκφράσεων, με βάση το γλωσσικό τους περικείμενο και το ευρύτερο συγκειμενικό τους πλαίσιο.
- Να συμπληρώσει, να αποκαταστήσει ή να διαφοροποιήσει λέξεις ή και φράσεις κειμένου, αποδίδοντας το ζητούμενο νόημα με τρόπο κατάλληλο για την περίσταση επικοινωνίας.
- Να αναγνωρίσει τη σημασιοδοτική λειτουργία λεξικογραμματικών επιλογών (λέξεων ή φράσεων) του κειμένου, είτε υπάρχουν είτε όχι σαφείς δείκτες που την υποδηλώνουν (λ.χ. μια ερώτηση που λειτουργεί ως δήλωση απαίτησης ή ως προσταγή, μια υπενθύμιση που λειτουργεί ως προειδοποίηση, κτλ.).
- Να εντοπίσει τα γλωσσικά μέσα (λέξεις, γραμματικές δομές εκφράσεις, κτλ.) ή χαρακτηριστικούς τρόπους χρήσης του λόγου (λ.χ. επανάληψη, αναφορά ή καταφορά, ελλειπτικότητα, σύγκριση, κτλ.) που μαρτυρούν τη σχέση μεταξύ διαφόρων ενοτήτων του ίδιου κειμένου, ή μεταξύ διαφορετικών κειμένων που αφορούν το ίδιο ή διαφορετικό θέμα.
- Να συσχετίσει πληροφορίες που περιλαμβάνει ένα κείμενο εντοπίζοντας τα γλωσσικά μέσα που εξασφαλίζουν τη συνεκτικότητα και τη συνοχή του και, ειδικότερα, εκείνα που χρησιμοποιούνται από τον συντάκτη του κειμένου, προκειμένου
- να εισαγάγει ένα θέμα ή μια ιδέα
- να μεταβεί από το ένα θέμα στο άλλο ή από μια ιδέα σε άλλη
- να επαναφέρει ένα θέμα ή μια ιδέα
- να αναφερθεί σε όσα προηγούνται ή έπονται
- να παρουσιάσει τις διάφορες πλευρές ενός θέματος
- να διευκρινίσει ή να επεξηγήσει μια διατύπωση, μια ιδέα, ένα επιμέρους θέμα
- να εισαγάγει και να προβάλει έναν ισχυρισμό, ένα επιχείρημα ή ένα αντεπιχείρημα
- να παραπέμψει σε άλλο κείμενο ή στον συγγραφέα του
- να παραθέσει ή να προσθέσει παράδειγμα ή και άλλου τύπου στοιχεία (π.χ. ένα διάγραμμα)
- να θέσει έναν όρο ή όρους ή μια προϋπόθεση
- να συνοψίσει συμπέρασμα στο οποίο κατέληξε
- Να συμπληρώσει ή να αποκαταστήσει έννοιες του κειμένου, επιλέγοντας γραμματικά ορθές εκφράσεις, κατάλληλες για την περίσταση επικοινωνίας (έννοιες συγκεκριμένες και αφηρημένες, π.χ. αναφερόμενες σε ποσότητα ή ποιότητα, σε χρόνο, σε τόπο, σε κατεύθυνση, στο ορισμένο και στο αόριστο, σε σύγκριση και σε αντιπαραβολή, κτλ.).
Παραγωγή Γραπτού Λόγου & Γραπτή Διαμεσολάβηση
Ειδικότερα, από τον υποψήφιο Γ1 θα ζητηθεί να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα για να επιτελέσει ορισμένες κάθε φορά από τις εξής δραστηριότητες:
- Να διατυπώσει την άποψή του σχετικά με ένα ζήτημα ή να κάνει πρόταση για τη λύση ενός προβλήματος και να την τεκμηριώσει, να την αιτιολογήσει ή να την υποστηρίξει αιτιολογώντας την.
- Να αναφερθεί σε περιστατικά ή συνθήκες που προηγούνται ή έπονται του κειμένου που του δίνεται ως ερέθισμα.
- Να διευκρινίσει ή να επεξηγήσει μια διατύπωση, μια ιδέα, ένα επιμέρους θέμα.
- Να διατυπώσει συμπέρασμα αναφορικά με το περιεχόμενο ενός κειμένου, ή με το συγκειμενικό του πλαίσιο.
- Να διατυπώσει προβλέψεις ή υποθέσεις που συνδέονται άμεσα με το θέμα του κειμένου που του δίνεται ως ερέθισμα.
- Να μεταδώσει ή να συσχετίσει πληροφορίες.
- Να εκφράσει τη βεβαιότητα ή την επιφύλαξή του σχετικά με ένα θέμα, με ιδέες ή προτάσεις άλλων, σχετικά με αιτίες και συνέπειες ενός γεγονότος ή μιας κατάστασης.
- Να διατυπώσει την προσωπική του εκτίμηση ή την ερμηνεία του αναφορικά με καταστάσεις ή γεγονότα.
- Να συμπαραταχθεί με την γνώμη άλλου (π.χ. του συντάκτη), να υποστηρίξει ή να σχολιάσει απόψεις άλλων.
- Να παραθέσει επιχειρήματα ή αντεπιχειρήματα για μια άποψη δική του ή άλλου.
- Να θέσει έναν όρο ή όρους ή μια προϋπόθεση, για την αποδοχή μιας πρότασης, μιας πρόσκλησης, μιας συμφωνίας, κτλ.
- Να παραθέσει ή να προσθέσει παράδειγμα.
- Να προβάλει ή να «διαφημίσει» ένα προϊόν, τις δραστηριότητες ενός οργανισμού, μιας κοινωνικής ομάδας, κτλ.
- Να αντιπαραβάλει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα διαφορετικών απόψεων ή προτάσεων άλλων.
- Να δώσει οδηγίες ενεργειών ή και να διατυπώσει σχέδιο δράσης.
Κατανόηση Προφορικού Λόγου
Πιο συγκεκριμένα, θα ζητηθεί από τον υποψήφιο επιπέδου Γ1:
- Να συναγάγει τη στάση/θέση/γνώμη ενός ή περισσοτέρων ομιλητών (ακόμη και όταν δεν δηλώνεται ρητά ή δεν είναι προφανής).
- Να διαγνώσει το είδος της σχέσης μεταξύ συνομιλητών, τον τόπο στον οποίο βρίσκονται ή άλλα στοιχεία που αφορούν την επικοινωνιακή περίσταση.
- Να κάνει βάσιμες προβλέψεις που συνδέονται άμεσα με το κείμενο ή/και την περίσταση επικοινωνίας (π.χ. τι ακολουθεί το κείμενο ή πώς θα αντιδράσει ο ακροατής σε αυτό).
- Να αξιολογήσει ή να ταξινομήσει πληροφορίες ενός κειμένου.
- Να συσχετίσει ή να αντιπαραθέσει πληροφορίες που περιέχονται σε ένα κείμενο ή σε διαφορετικά κείμενα, γλωσσικά, πολυτροπικά.
- Να κάνει υποθέσεις σχετικά με πληροφορίες ή απόψεις που αποσιωπώνται, δίνοντας σύντομες απαντήσεις σε σχετικά ερωτήματα.
- Να αποκαταστήσει πληροφορίες που δεν ακούστηκαν (π.χ. λόγω εξωτερικού θορύβου ή μουσικής ή επειδή ειπώθηκαν ψιθυριστά), συμπληρώνοντας κενά σε γραπτό κείμενο ή μεμονωμένες προτάσεις.
Παραγωγή Προφορικού Λόγου & Προφορική Διαμεσολάβηση
Ειδικότερα, ο υποψήφιος επιπέδου Γ1 θα κληθεί να χρησιμοποιήσει τη γλώσσα για να εκτελέσει τις εξής δραστηριότητες:
- Να διατυπώσει ή να αναπτύξει και να αιτιολογήσει μια άποψη, μια επιθυμία ή μια πρόθεσή του.
- Να προβάλει ή να αναπτύξει μια ιδέα, ένα επιχείρημα.
- Να συμπαραταχθεί με την άποψη άλλου ή να υποστηρίξει το επιχείρημα άλλου ομιλητή.
- Να παρουσιάσει και να αναπτύξει πλευρές ενός ζητήματος και να αντιπαραβάλει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα διαφορετικών προτάσεων.
- Να διατυπώσει υποθέσεις ή πιθανά «σενάρια» σχετικά με μια κατάσταση ή με την εξέλιξή της, με τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, με τις πράξεις τους, κτλ.
- Να διατυπώσει επιφυλάξεις σχετικά με ιδέες ή προτάσεις άλλων, σχετικά με αιτίες και συνέπειες από την έκβαση μιας κατάστασης.
- Να διατυπώσει πρόταση για τη λύση ενός προβλήματος και να την υποστηρίξει αιτιολογώντας την.
- Να δώσει οδηγίες ενεργειών ή και να διατυπώσει σχέδιο δράσης.
- Να διατυπώσει μία κοινή απόφαση ή κοινό συμπέρασμα πάνω σε ένα ζήτημα ή σχέδιο δράσης.
- Να ζητήσει διευκρινίσεις, επεξηγήσεις.
- Να αναφερθεί στα λεχθέντα άλλων συνομιλητών προκειμένου να σχολιάσει ή να απαντήσει.
- Να παρέμβει, χωρίς να διακόψει το συνομιλητή του, χρησιμοποιώντας επίσημη ή ανεπίσημη γλώσσα ανάλογα με την επικοινωνιακή κατάσταση (αν χρειάζεται, να χρησιμοποιήσει χιούμορ, λόγο συναισθηματικό, υπαινικτικό, κτλ.).
- Να παραχωρήσει τον λόγο σε συνομιλητή ή να δηλώσει ολοκλήρωση της παρέμβασής του.